Tjasker bouwen

Er zijn twee belangrijke types van de tjasker: de paaltjasker en de boktjasker.

• De paaltjasker kwam veel voor, vooral in de veenderijen, omdat dit type wat eenvoudig verplaatsbaar was en het turf steken niet aan een plaats gebonden bleef. Zo is ook Giethoorn, als vervenersdorp, nogal eens “opgeschoven” vanaf het Giethoornsche Meer naar de huidige locatie. De paaltjasker heeft tussen de tonmolen (het gedeelte van de molen dat water verplaatst) en de wieken een draaipunt. Door middel van verplaatsing van de tonmolen in de ronde vijverplaats kan men de paaltjasker  “op de wind zetten”.
• De boktjasker lijkt uiterlijk op de paaltjasker. Maar de paaltjasker rust op een paal en draait daaromheen, terwijl de boktjasker geplaatst wordt op een constructie die over een “baan” verreden kan worden en zodanig op de wind gezet kan worden. 

In Giethoorn werden eind 19e en de 20e eeuw veel tjaskers gebouwd die vooral in Noordwest Overijssel en Friesland dienst deden. Een aantal timmerleden hadden zich hier in bekwaamd. Het vak werd veelal van vader op zoon overgedragen. Een aantal belangrijke Gieterse tjaskerbouwers kwam voort uit de familie Dijksma. 

• Roelof Dijksma (1848-1893) was getrouwd met Martje Luiten Prinsen. Hij leerde het vak van de gebroeders Hendrik en Jurre Toekstra. De Toekstra’s stonden al enige generaties als zeer kundige molenmakers bekend in de noordwesthoek van Overijssel.
• Willem Roelofsz. Dijksma (1872-1915) was de zoon van Roelof Dijksma. Hij was getrouwd met Jantje Hendriks Dam. Hij leerde het vak van zijn vader. Naast het bouwen van tjaskers was de familie bekwaam in het repareren van andere molens. Ook maakten zij achtkantige grondzeilers. Toen Willem tuberculose kreeg zag hij vanaf zijn ziekbed kans om zijn zoon de kneepjes van het vak bij te brengen. Op 43 jarige leeftijd overleed deze molenmaker.
• Roelof Willem Dijksma: (1895 – 1975) was de zoon van Willem Roelofsz. Dijksma. Hij was getrouwd met Marrigje Oort. Op 12 jarige leeftijd bouwde Roelof al tjaskers. Hij heeft er tussen 1910 en 1945 wel 400 à 500 gebouwd. In de oorlogsperiode bouwde hij ongeveer 80  handgedreven tonmolens omdat er in die tijd te weinig materiaal voorhanden was om complete tjaskers te bouwen. In 1935 werd de voorlopig laatste tjasker door hem gebouwd voor het Friese plaatsje Steggerda. In de jaren 60 en later bouwde hij opnieuw tjaskers. In 1963 bouwde hij er nog een in opdracht van Staatsbosbeheer voor De Weeribben te Kalenberg, voor bevloeiing van rietland. Daarna werden nog meerdere tjaskers voor deze regio gebouwd.